Grzegorz Turnau

 

Grzegorz Jerzy Turnau (ur. 31 lipca 1967 w Krakowie) – polski wokalista, pianista, aranżer, kompozytor i poeta, wykonawca poezji śpiewanej; od 2016 kierownik muzyczny Teatru Lalka w Warszawie. W swojej twórczości często nawiązuje do muzyki jazzowej, smoothjazzowej, a także do dokonań Marka Grechuty i Jana Kantego Pawluśkiewicza. Podczas większości koncertów główne miejsce wśród instrumentów zajmuje fortepian, na którym gra Turnau. Jest laureatem licznych nagród, m.in.: dziewięciu Fryderyków, dwóch Wiktorów, Grand Prix Festiwalu w Opolu. Otrzymał medal Gloria Artis i Złoty Krzyż Zasługi. W 2016 został laureatem Nagrody Miasta Krakowa w dziedzinie kultury i sztuki. W latach 1973–1980 uczył się grać na fortepianie w Państwowej Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej I stopnia im. Ignacego Paderewskiego w Krakowie. W 1980 wyjechał na rok uczyć się w Bedford, skąd powrócił i ukończył V Liceum Ogólnokształcące im. Augusta Witkowskiego w Krakowie. Następnie studiował filologię angielską na Uniwersytecie Jagiellońskim. Debiutował na Studenckim Festiwalu Piosenki w Krakowie piosenką „Znów wędrujemy” (do wiersza Krzysztofa Kamila Baczyńskiego), będąc jeszcze uczniem III klasy liceum. Zdobył pierwszą nagrodę, a dzięki niej trafił do Piwnicy pod Baranami, zaproszony przez Piotra Skrzyneckiego. W latach młodości często jeździł do swoich dziadków do Inowrocławia, później zaczął organizować tam cykliczne koncerty pt. Inowrocławska Noc Solannowa z udziałem swoim i zaproszonych przez siebie artystów. W 1995 za wykonanie utworu „Natężenie świadomości” zdobył drugą nagrodę na 32. Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu. Rok później za wykonanie utworu „Bracka” otrzymał Grand Prix im. Karola Musioła na 33. edycji festiwalu. W 1997 wystąpił z utworem „Deus ex machina” w koncercie „Zielono mi” dedykowanym pamięci Agnieszki Osieckiej podczas 34. KFPP w Opolu. W 2005 wydał album pt. 11:11. W 2007 za wydany rok wcześniej album pt. Historia pewnej podróży otrzymał nagrodę w kategorii „płyta literacka” na 44. KFPP w Opolu. Jego córka Antonina (ur. 20 maja 1988) jest od września 2015 żoną Marka Kondrata, para w 2018 doczekała się córki, Heleny. Jest współwłaścicielem winnicy w Baniewicach (powiat gryfiński, województwo zachodniopomorskie). Do bardziej znanych utworów artysty należą m.in.: „Znów wędrujemy”, „Naprawdę nie dzieje się nic”, „Cichosza”, „Między ciszą a ciszą”, „Pamięć”, „Bracka”, „To tu, to tam”, „Tutaj jestem” (sł. Michał Zabłocki), „Wiem” (sł. Andrzej Poniedzielski), „Liryka, liryka” (sł. Konstanty Ildefons Gałczyński), „Kawałek cienia” (sł. Grzegorz Turnau), „Leniwa głowa” (sł. Wiesław Dymny), „O, Kutno!” (sł. Jeremi Przybora), „Bombonierka” (duet z Barbarą Stępniak-Wilk, sł. Basia Stępniak-Wilk, muz. Aleksander Brzeziński). Grzegorz Turnau współpracował między innymi z takimi artystami, jak: Ewa Małas-Godlewska, Anna Maria Jopek, Dorota Miśkiewicz, Jan Kanty Pawluśkiewicz, Zbigniew Preisner, Jacek Wójcicki, Beata Rybotycka, Andrzej Sikorowski, Stanisław Soyka, Aleksander Glondys, Justyna Steczkowska, Magda Umer, Ola Maurer czy Wojciech Waglewski. Artysta jest również kompozytorem muzyki teatralnej i filmowej (m.in. do filmu Zakochany Anioł). Ponadto Grzegorz Turnau współpracuje z aktorami: Wojciechem Malajkatem oraz Zbigniewem Zamachowskim. W swoich piosenkach Turnau wykorzystuje teksty czołowych polskich poetów XX wieku (najczęściej: Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Jana Brzechwy, Bolesława Leśmiana, Zbigniewa Herberta, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego), twórców współcześnie żyjących (głównie Michała Zabłockiego oraz Leszka Aleksandra Moczulskiego, ale również Ewy Lipskiej, Jarosława Kiliana czy też Michała Rusinka). Znaczną część piosenek stanowią utwory pisane do własnych tekstów (m.in.: „Kawałek cienia”, „Pamięć”, „Kino Bałtyk”, „Nawet”, „Ultima Thule”, „11:11”, „Na młodość”, „Zanim...”, „Było kiedyś między nami”, „Pianista i ja”, „Fabryka klamek”). Spośród autorów zagranicznych Turnau kilkakrotnie sięgał do wierszy E.E. Cummingsa („Wiwat słodka Miłość”, „Jeśli szukasz prawd”, „Gdy kwitnie żonkil” – wszystkie w tłumaczeniu Stanisława Barańczaka). Ponadto, na jego płycie Fabryka Klamek z 2010 roku znalazł się utwór „Sonet LX” do tekstu Williama Shakespeare’a. W dyskografii Grzegorza Turnaua znajdują się dwie płyty poświęcone twórczości innych artystów: Jeremiego Przybory i Jerzego Wasowskiego z Kabaretu Starszych Panów („Cafe Sułtan”) oraz Marka Grechuty („Historia Pewnej Podróży”). W pierwszą rocznicę śmierci Grzegorza Ciechowskiego wykonał wraz ze swoim zespołem utwór Ciechowskiego – „Śmierć na pięć”. 

źródło: wikipedia