Michał Urbaniak

 

 

Michał Urbaniak (ur. 22 stycznia 1943 w Warszawie) – polski muzyk jazzowy, kompozytor i aranżer, grający głównie na skrzypcach i saksofonie. Honorowy Obywatel Miasta Łodzi. 

 

Współtwórca nowojorskiego tzw. fusion Jazzu UrbJazzu. Jako pierwszy kreator muzyki fusion wprowadził jazz-rock, rap i hip hop do jazzu, zakładając w 1989 zespół Urbanator, a w 1995 Projekt UrbSymphony, na którego potrzeby skomponował dwie suity („Sketches of Poland” i „Sketches of Manhattan”) oraz wiele krótszych utworów (np. „Destiny” i „Butterfly”). Od 1970 gra na pięciostrunowych skrzypcach wykonanych specjalnie dla niego, a także na syntezatorze skrzypcowym, saksofonach sopranowym, altowym i tenorowym oraz na lyrikonie. Wplatane przez niego elementy folklorystyczne zyskały uznanie czołowych amerykańskich jazzmanów, jak również otwierały nowe możliwości dla wielu nowych muzyków (Harold Williams, Steve Jordan, Marcus Miller, Kenny Kirkland, Omar Hakim, Victor Bailey). Grał w popularnych klubach („Village Vanguard”, „Village Gate”) i w słynnych salach koncertowych (Carnegie Hall, Beacon Theatre, Avery Fisher Hall). Grał z gwiazdami sceny, takimi jak Weather Report, Freddie Hubbard, Elvin Jones, Herbie Hancock, Chick Corea, Miles Davis, George Benson, Billy Cobham. Zapraszał i był zapraszany do współpracy przez wielu znanych jazzmanów (Lenny White, Wayne Shorter, Marcus Miller, Joe Zawinul, Ron Carter, Kenny Barron, Buster Williams, Quincy Jones). Był ambasadorem Łodzi w staraniach o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2016. Napisał muzykę do 25 filmów amerykańskich. Laureat Polskiej Nagrody Filmowej – Orła dla odkrycia roku i głównej nagrody dla najlepszego aktora na Festiwalu Filmowym w Tallinnie za rolę Włodzimierza w filmie Mój rower (2012). Prowadził Grupę Michała Urbaniaka (w latach 1969–1972), przez której skład przewinęli się głównie polscy jazzmani (m.in.: Adam Makowicz, Paweł Jarzębski, Janusz Kozłowski, Roman Dyląg, Czesław Bartkowski, Andrzej Dąbrowski), a wokalistką była Urszula Dudziak. W 1974 uczestniczył w nagraniach albumu Czesława Niemena pt. Mourner’s Rhapsody. W 1975 został okrzyknięty drugim najlepszym skrzypkiem jazzowym (po Jeanie-Lucu Pontym) w rankingu amerykańskiego magazynu „DownBeat”. Stworzył muzykę do wielu filmów, m.in. Pożegnanie jesieni (1990), Manhattan (1991) i Wielkie rzeczy (2001). Za muzykę do filmu Dług (1999) otrzymał Orła za najlepszą muzykę filmową i nagrodę za muzykę na 24. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Za rolę Włodzimierza w ciepło przyjętym przez krytyków i publiczność filmie Mój rower (2012) otrzymał Polską Nagrodę Filmową – Orła w kategorii odkrycie roku i nagrodę dla najlepszego aktora na Festiwalu Filmowym w Tallinnie. W lipcu 2019 wydał album pt. From Warsaw with Love, który nagrał z okazji 75. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego. Wystąpił w filmach dokumentalnych o jazzie: Jazz Outsider (2022) i Na zawsze Melomani (2023). Od grudnia 1967 przez blisko 20 lat był mężem wokalistki Urszuli Dudziak, z którą ma córki: Katarzynę i Mikę. 

źródło: wikipedia